Je�li moje dziecko nie s�yszy, to ja nie umiem m�wi�.
Aby wyzwoli� si� z kalectwa, musimy nauczy� si� rozmawia�.
fonogesty_logo logo_spa
FONOGESTY
Szko�a dla rodzic�w
CENiSS
Dla student�w
Linki




Fonogesty - definicja

Fonogesty


Co to s� fonogesty?
Fonogesty s� to specjalne ruchy jednej r�ki (prawej lub lewej), kt�re towarzysz� g�o�nemu i wyra�nemu m�wieniu.

Do czego s�u�� fonogesty?
Fonogesty s� narz�dziem, kt�re pomaga osobie s�ysz�cej m�wi� tak wyra�nie, �eby osoba nies�ysz�ca mog�a dok�adnie zobaczy� wymawiane s�owa, czyli odczyta� je z ust. Osoba s�ysz�ca, kt�ra m�wi z fonogestami, sprawia, �e dziecko nies�ysz�ce mo�e pozna� s�owa i nauczy� si� j�zyka.

Jak to si� dzieje?
Poszczeg�lne dyskretne ruchy r�ki i zmiany uk�ad�w palc�w towarzysz� ruchom i zmianom uk�ad�w narz�d�w mowy. Ruchy i uk�ady r�ki s� �ci�le po��czone i zsynchronizowane z ruchami i uk�adami narz�d�w mowy. Ruchy i uk�ady r�ki uzupe�niaj� to, co mo�na zobaczy� na twarzy.

Jaka jest zasada dzia�ania fonogest�w?
Podobnemu na ustach towarzyszy inne na d�oni. Samog�oskom towarzysz� ruchy d�oni w kierunku okre�lonego punktu w pobli�u twarzy (lokacji). Sp�g�oskom towarzysz� umowne uk�ady palc�w. W czasie wymawiania sylaby d�o� przyjmuje uk�ad w�a�ciwy dla sp�g�oski i wykonuje ruch w�a�ciwy dla samog�oski. Wystarczy 5 lokacji i 8 uk�ad�w palc�w, aby mo�na by�o odr�ni� wszystkie g�oski polskie we wszystkich sylabach.

Jakie korzy�ci daj� fonogesty dziecku z uszkodzeniem s�uchu?
Fonogesty sprawiaj�, �e strumie� mowy odbierany przez dziecko jest kompletny, pe�ny. Dziecko patrz�c uwa�nie na usta i r�k� mo�e odr�ni� i dzi�ki temu rozpozna� wymawiane g�oski. Dziecko uczy si� trafnie i szybko rozpoznawa� g�oski mimo, �e s�yszy je jako bardzo zniekszta�cone lub zupe�nie ich nie s�yszy. Trafne i szybkie rozpoznawanie g�osek pozwala dziecku pozna� fonemow� budow� sylab.

Zmys�owy dost�p do fonemowej budowy sylab pozwala odr�nia� i rozpoznawa� s�owa. Dok�adne rozpoznawanie s��w pozwala przypisywa� im znaczenia. Dzi�ki dok�adnemu rozpoznawaniu s��w i rozumieniu ich znacze� dziecko mo�e trwale je zapami�tywa�. Dok�adne spostrzeganie i zapami�tywanie s��w pozwala odr�nia� i trwale zapami�tywa� wszystkie ich formy. Dzi�ki dok�adnemu spostrzeganiu i zapami�tywaniu s��w dziecko uczy si� wszystkich cz�ci mowy. Dzi�ki dok�adnemu spostrzeganiu zapami�tywaniu form fleksyjnych s��w dziecko uczy si� zasad ich ��czenia w zadnia. Odkrywaj�c zasady ��czenia s��w w zdania dziecko uczy si� gramatyki j�zyka narodowego. Poznaj�c i zapami�tuj�c s�owa oraz regu�y gramatyczne dziecko przyswaja sobie j�zyk narodowy. Dzi�ki fonogestom j�zyk narodowy staje si� j�zykiem wewn�trznym dziecka z uszkodzeniem s�uchu. Dzieciom korzystaj�cym z fonogest�w j�zyk migowy nie jest konieczny, ale mog� si� go nauczy�, je�li b�d� chcia�y rozmawia� z kolegami, kt�rzy nie umiej� m�wi�.

Posiadaj�c dok�adne wyobra�enia s��w dziecko uczy si� uwa�nie s�ucha�. Dzi�ki temu uczy si� coraz lepiej wykorzystywa� aparaty s�uchowe lub implant �limakowy. Dlatego fonogesty s� zawsze stosowane razem z nowoczesnymi protezami s�uchowymi.

Posiadaj�c precyzyjne wyobra�enia s��w dziecko ch�tnie uczy si� samodzielnie m�wi�. M�wi�c samodzielnie z fonogestami dziecko nies�ysz�ce osi�ga zdolno�� zmys�owej samokontroli czynno�ci m�wienia. Dzi�ki dobrej samokontroli dziecko mo�e stopniowo uczy� si� m�wi� prawid�owo (zgodnie z prawid�ami wymowy).

M�wi�c z fonogestami dziecko mo�e rozmawia� z osobami s�ysz�cymi, kt�re znaj� fonogesty. Osoby s�ysz�ce, kt�re znaj� fonogesty, rozumiej� wypowiedzi dziecka nawet w�wczas, gdy m�wi ono jeszcze nieprawid�owo (wadliwie). Osoby s�ysz�ce, kt�re dobrze rozumiej� intencje dziecka, mog� udziela� mu dobrych informacji zwrotnych i wskaz�wek, �eby mog�o m�wi� coraz lepiej. Dzi�ki ustawicznym rozmowom z osobami s�ysz�cymi dziecko uczy si� m�wi� coraz lepiej. Dzi�ki informacjom zwrotnym ze strony os�b s�ysz�cych dziecko stopniowo uczy si� m�wi� poprawnie pod wzgl�dem gramatycznym.

Precyzyjne wyobra�enia s��w pozwalaj� dziecku z �atwo�ci� uczy� si� czyta� i pisa�. Dzieci nies�ysz�ce, kt�re korzystaj� z fonogest�w, ucz� si� czyta� i pisa� tak samo jak dzieci s�ysz�ce.

Kto mo�e korzysta� z fonogest�w?
Z fonogest�w mog� korzysta� wszystkie dzieci z powa�nymi uszkodzeniami s�uchu. Najwi�ksze korzy�ci odnosz� dzieci z uszkodzeniami znacznymi i g��bokimi. Z fonogest�w mog� korzysta� tak�e doros�e osoby z uszkodzeniami s�uchu.


Fonogesty.org